Saliny w Trapani – zwiedzanie, historia, cennik muzeum soli

Największą atrakcją Sycylii dla większości osób jest zwiedzanie wulkanu Etna. Włoska wyspa ma jednak wiele innych ciekawych miejsc do zobaczenia. Jedną z nietypowych atrakcji na Sycylii są saliny w Trapani. Na Sycylii warto zobaczyć charakterystyczne wiatraki górujące nad krajobrazem rezerwatu Riserva naturale integrale Saline di Trapani e Paceco. Oto historia i przydatne informacje dotyczące zwiedzania salin w Trapani oraz położonego obok muzeum soli.

Na zachodnim wybrzeżu Sycylii pomiędzy Marsala a Trapani znajdują się charakterystyczne saliny będące jednym z symboli wyspy. Charakterystyczne wiatraki z czerwonymi dachami trafiają na wiele zdjęć z wakacji na Sycylii. Saliny położone między gminami Trapani i Paceco w utworzonym tu w 1995 rezerwacie zajmują blisko 1000 hektarów powierzchni. Podzielono je na dwie strefy Zona A di Riserva mająca 707 hektarów i Zona B di Pre-Riserva o powierzchni 278,75 hektara. Mimo wprowadzenia tu obszaru chronionego saliny w Trapani wciąż wykorzystywane są do pozyskiwania soli morskiej tradycyjnymi metodami opracowanymi przed wiekami.

Saliny w Trapani – historia

Istnienie salin w Trapanii potwierdzają już zapiski słynnego arabskiego kartografa i podróżnika żyjącego na dworze sycylijskiego króla Rogera II. Al-Idrisi żyjący w latach 1100-1166. Przez następne lata mimo zmian przepisów i panujących na Sycylii wpływów saliny w Trapani stopniowo stawały się niezwykle uznanym miejscem pozyskiwania cennego surowca.

W marcu 1861 roku po powstaniu Zjednoczonego Królestwa Włoch saliny w Trapani nie zostały znacjonalizowane i produkcja bez przeszkód wciąż się rozwijała. Upadek salin miał miejsce gdy górować zaczęła zautomatyzowana produkcja soli w Cagliari na Sardynii. Upadkowi salin w Trapani sprzyjały czasy I i II wojny światowej. Część salin została porzucona i zaprzestano produkcji salin. W 1995 roku w maju wytyczono tu obszar chroniony administrowany przez WWF Italy. Saliny zrewitalizowano i na większą skalę rozpoczęto tradycyjną produkcję soli. W kwietniu 2011 roku sól z Trapani – Sale marino di Trapani – została produktem chronionym przez certyfikat IGP.

Sól z Trapani – wyjątkowy produkt z Sycylii

Sól morska z Trapani jest jednym z produktów, który bez wątpienia mógłby znaleźć się na liście produktów, które warto kupić na Sycylii. Produkcji soli na Sycylii od dawien dawna sprzyja afrykański więc klimat i bardzo długie lato. Do krajobrazu obszaru na stałe wpisały się charakterystyczne wiatraki wciąż używane do pompowania wody pomiędzy zbiornikami oraz do mielenia soli. Po zjednoczeniu Włoch sól z Trapani była popularnym towarem eksportowanym nawet do Norwegii, a produkcja dochodziła nawet to 100 tysięcy ton rocznie. Dziś prywatne przedsiębiorstwa pozyskują od 50 do 80 tysięcy ton soli rocznie.

Sól pozyskuje się tu tradycyjnymi metodami. Samo pozyskanie surowca trwa nawet do 7 miesięcy. Sól zbierana jest latem w okresie od lipca do września. Sól pozyskiwana jest z najstarszej saliny Salinagrande, saliny Galia Teresina, saliny Culcasi, saliny Calcara i Galia.

Najpierw woda z Morza Śródziemnego wpuszczana jest do zbiorników najbliżej położonych morza i co kilka dni coraz bardziej zasolona woda przepompowywana jest do zbiorników położonych wgłąb lądu. Gdy woda całkowicie odparuje sól jest ostatecznie zbierana na wysokich usypanych hałdach. Większość procesu pozyskiwania soli to wciąż ciężka, ręczna praca.

Saliny w Trapani są nie tylko ciekawym zjawiskiem etnograficznym i miejscem w którym podziwiać można malowniczy krajobraz i tradycyjne metody produkcji. Obszar chroniony salin na Sycylii to, podobnie jak również wykorzystywane do pozyskiwania soli słynne różowe jezioro w Hiszpanii Laguna Salada Rosa de Torrevieja, miejsce ciekawe pod względem występującej tu flory i fauny.

Saliny w Trapani – rośliny i zwierzęta

Woda o bardzo wysokim zasoleniu, podobnie jak w przypadku wszystkich innych salin, sprzyja bytowaniu organizmów przystosowanych do nietypowych, ekstremalnych wręcz warunków. Na Sycylii w Trapani na brzegach salin rośnie soliród, sodówka nadmorska, solanka, arthrocnemum, alopeplis, goździkowiec halocnemum i halocnemum strobilaceum czy łoboda. Nad brzegami solin zobaczyć można urokliwe żółte kwiatki – calendula maritima z rodziny nagietków oraz limbarda crithmoides. Charakterystyczną rośliną, którą można tu zobaczyć jest również cynomorium szkarłatne oraz wiele innych roślin.

Dużo ciekawsze dla turystów odwiedzających Sycylię są zapewne ptaki dla których okolica jest miejscem przystanku w drodze do Afryki. W okolicy salin w Trapani obserwowano ponad dwieście najróżniejszych gatunków ptaków. Najciekawsza dla Polaków jest pewnie obecność flamingów. Wśród innych obserwowanych tu ptaków wymienić można różne gatunki czapli, mewy różowe, błotniaki stawowe, szablodzioby, warzęchę zwyczajną, szczudłaki czy rybitwy. W silnie zasolonych wodach salin w Trapani występują również skorupiaki Artemia salina (słonaczek), które są jednym z elementów sprawiających, że wysoko zasolone akweny przybierają czasem różowawą barwę.

Saliny w Trapani – muzeum soli, zwiedzanie, ceny

Nie wszystkie charakterystyczne wiatraki stanowiące jeden z najciekawszych elementów krajobrazu wokół salin używane są do celów pozyskiwania soli. W jednym z nich działa prywatne muzeum soli – Museo de Sale – w miejscowości Nubia. W muzeum soli podziwiać można wnętrza zabytkowego wiatraku, a także dowiedzieć się szczegółów dotyczących produkcji soli w regionie. Zwiedzający mogą również zaobserwować proces pozyskiwania soli i przejść się między salinami. Muzeum otwarte jest od poniedziałku do soboty od 9:30 do 19:00. Bilet do muzeum kosztuje 3 EUR. W okolicy można wynająć również wycieczkę z przewodnikiem – 3 godzinna trasa z przewodnikiem kosztuje 25 EUR.

Oczywiście nie trzeba zwiedzać muzeum soli, by zaobserwować piękno salin w Trapani. Popularną atrakcją turystyczną jest obserwowanie zachodów i wschodów słońca nad salinami. Słońce wschodzi i zachodzi całkowicie za darmo!