Chcecie spędzić Święta Bożego Narodzenia we Włoszech lub interesuje Was jak wygląda Boże Narodzenie po włosku? Zastanawiacie się kto przynosi prezenty dzieciom we Włoszech? Mikołaj czy może Dziadek Mróz? Zapomnijcie o nich, we Włoszech rządzi wiedźma La Befana. Jakie dania je się na Wigilii we Włoszech? Ten tekst Wam wszystko wyjaśni. Co region to obyczaj we Włoszech, a my Wam zrobimy mały świąteczno-włoski poradnik. Buon Natale!
Buon Natale – czyli Wesołych Świąt Bożego Narodzenia
Zacznijmy od tego że prawdziwy Włoch, tak samo jak każdy prawdziwy Polak, uwielbia Święta Bożego Narodzenia. Jednak to jak spędza się Pierwszy i Drugi Dzień Świąt oraz Wigilię we Włoszech lekko się różni od naszych przyzwyczajeń.
Buone Feste – czyli Wesołych Świąt
Włosi podchodzą do obchodzenia Świąt trochę szerzej niż Polacy. Po pierwsze – ważne obchody związane ze świętami Bożego Narodzenia trwają prawie miesiąc. Zaczynając się 8 grudnia w święto Niepokalanego Poczęcia – kiedy to najczęściej w wielu miastach rozpala się światełka na choinkach ustawionych na głównych placach miejskich oraz ustawia się specjalne szopki bożonarodzeniowe. Przez miasta przechodzą wtedy barwne korowody. Ważną tradycją świąteczną w niektórych domostwach włoskich jest Ceppo di Natale, czyli spalenie w kominku specjalnie przygotowanej kłody podczas okresu świątecznego, spotkać ją jeszcze możecie w Toskanii lub Lombardii.
Szopka Presepi z Neapolu, Św. Franciszka z Asyżu
Szopka Bożonarodzeniowa we Włoszech to ważna tradycja. Zapoczątkowana została przez Świętego Franciszka z Asyżu – który przywiózł ze sobą jej wizję podróżując do Ziemi Świętej. Od 1223 roku jest to popularna tradycja świąteczna we Włoszech. Stolicą Szopek Bożonarodzeniowych jest Neapol, gdzie cech rzemieślników z całych ulic zajmuje się produkcją wszelkiej maści figurek do małych domków Jezusa. W Neapolu jest ponad 600 sklepów i rzemieślników zajmujących się wytwarzaniem figurek.
Są to małe dzieła sztuki, pokazujące nie tylko scenę oddania czci jak w Polsce, ale także codzienne życie Włochów. Pamiętajcie, ze Dzieciątko Jezus do szopki kładzie się dopiero 24 grudnia! Co ciekawe szacuje się, że pierwsza szopka w Neapolu pochodzi z 1025 r. gdzie stanęła w kościele S. Maria del Presepe, czyli przed podróżą Franciszka.
Święta Łucja – Święta od Światła i prezentów
Święta Łucja nie jest nam zbytnio bliska w Polsce, najbardziej popularna jest w Skandynawii i właśnie we Włoszech. Jej święto obchodzi się 13 grudnia – w dniu jej śmierci. Uważa się, iż Santa Lucia il giorno più corto che ci sia czyli Święta Łucja przynosi najkrótszy dzień roku. Jednak jeśli dobrze znacie kalendarz, wiecie – że jest to ponad tydzień za wcześnie. Błąd ten był spowodowany różnicą 11 minut pomiędzy kalendarzem juliańskim a słonecznym.
Zanim Skandynawia przyjęła kalendarz gregoriański – najkrótszy dzień roku właśnie przypadał na dzień śmierci Świętej Łucji. Jest ona patronką Światła, a także niewidomych i elektryków. Wiąże się zwrot Lux z imieniem Łucji. Często na obrazach prezentowana jest z lampą oraz cukierkami.
Czym dla Włochów jest Święto Świętej Łucji? Odpowiemy lakonicznie, to zależy… od regionu. Najhuczniejsze uroczystości są w Syrakuzach gdzie jest ona patronką miasta i miasto organizuje dwie parady na jej cześć 13 oraz 20 grudnia. Je się wtedy słynny świąteczny deser Cuccia, czyli „papkę” z pszenicy, cukru, mleka i kakao.
Święta Łucja w innych regionach to także podobnie jak u nas Mikołaj dzień w którym patronka przynosi im prezenty to noc z 12 na 13 grudnia.
Babbo Natale, Mikołaj? Zapomnijcie! Tylko wiedźma La Befana
Wyświetl ten post na Instagramie.
Kto przynosi prezenty we Włoszech? Co prawda pan wchodzący przez komin w nocy do sypialni dzieci zbiera coraz większą popularność w katolickich Włoszech – jednak i tak prawdziwą tradycją świąteczną we Włoszech jest La Befana. Mity i legendy mówią nam, że ta przemiła brzydka wiedźma miała uczestniczyć w podróży z Trzema Królami, jednak miała za dużo pracy i odmówiła. Kiedy dowiedziała się, do kogo zmierzali mędrcy, postanowiła zreflektować się i 6 stycznia rozwozi dzieciom prezenty… na miotle.
Vigilia di Natale – Wigilia we Włoszech
Czy Włosi mają Wigilię? Jak wygląda Wigilia we Włoszech? Co Włosi jedzą na wieczerzy to także zależy od regionu. Główną bazą większości Włochów jest wigilia złożona głównie z siedmiu potraw z ryb/owoców morza lub chudego mięsa na północy. Jest lekka, bez ciężkich potraw. Popularny jest solony dorsz Baccala. Na deser podaje się najczęściej babę Panettone z rodzynkami, Canolli, Cantucini, Panforte czy Pangiallo. Po wieczerzy, tak samo jak w Polsce, Włosi udają się na pasterkę – po niej często delektują się jeszcze wypiekami z wigilii.
Boże Narodzenie we Włoszech
Mówi się, że Święta Bożego Narodzenia spędza się z rodziną, a Wielkanocne z kim chce. Dlatego tak ważna dla Włochów podczas tych świąt jest rodzina. Ważny jest w ten dzień Bożonarodzeniowy obiad cenone, podczas którego można już jeść mięso. Drugi dzień świąt czyli w Świętego Szczepana, tak samo jak w Polsce jest wolne od pracy.
Boże Narodzenie i Wigilia w poszczególnych regionach
Lacjum Wigilia
Na stołach króluje tutaj dorsz, makarony, czasami nawet jagnięcina. Na deser podaj się Pangiallo laziale – ciasto, chlebek z bakaliami oraz nugat
Sardynia Wigilia
Na Sardynii podaje się pierożki Culurgiones, to tradycyjne danie z Ogliastry, regionu położonego na wyspie. Nadzienie jest zwykle robione z ziemniaków, oliwy, sera pecorino, mięty i gałki muszkatołowej.
Lombardia wieczerza wigilijna
W Lombardii możecie spotkać Tortelli Di Zucca, czyli pierożki z dynią. Panettone pochodzi także z tego regionu, gdzie legenda głosi, że powstała w wyniku młodego piekarza na dworze Sforców. Inne słodycze z jakich słynie Lombardia to Bignolata – deser z ptysiów, Sbrisolona – ciasto z Mantua.
Wenecja – co na wigilię
W Wenecji możecie spodziewać się rosołu z kapłonów, Risotto Radicchio z Treviso oraz baba Pandoro z Werony oraz Golosetti (cukierki). Możecie się spodziewać także tradycyjnej weneckiej Polenty z Sardynkami.
Wigilia w Toskanii
Toskańska wigilia nie obędzie się oczywiście bez tradycyjnego deseru ze Sieny, czyli Panforte. Niezbędną wytrawną potrawą jest Cacciucco, czyli gulasz z owoców morza.
Wigilia na Sycylii
Na temat kuchni sycylijskiej można pisać wiele – jednak, w skrócie można wymienić takie potrawy jak Crispelle – ciasto naleśnikowe z anchois, Sfinci di Natale – czyli pączki z Palermo, Sfincione – wyrośnięta foccacia z sosem pomidorowym, Cannolo – rurki z kremem i wiele innych, Nucatolo, Buccellati di Enna, Cubbáita. Ciężko wymienić wszystko.
Kalabria Wigilia
Co zjecie w Kalabrii na Wigilii? Spaghetti z anchois i tartą bułką lub sosem z dorsza. Na deser zjecie Crucitti czyli smakołyki z figami, Turdilli – słodkie pierożki czy Nacatole – anyżowe herbatniki.
Wigilia w Apulii
Zjecie tutaj słynne Pittule, czyli małe naleśniki z nadzieniem. Smażone Panzerotti – pierogi z nadzieniem. Na deser możecie zjeść, Nugat, Cartellate – kruche ciastka z miodem oraz ciasta migdałowe. Chcecie więcej? Zobaczcie co zjeść w Apulii i Bari.
Marche – najstarszy na świecie deser świąteczny?
Wyświetl ten post na Instagramie.
W Marche zjecie słynną Vincisgrassi, czyli forma zapiekanki makaronowej oraz Frustingo – według niektórych najstarszy deser świąteczny na świecie, którego przepis przeszedł z rąk etruskich do Rzymian. Jest to ciasto z dodatkiem bakalii, suszonych owoców, kakao lub kawy.
Emilia – Romagna Wigilia
W stolicy włoskiej kuchni będziecie mogli zjeść Tortellini w rosole, Perpadelle di Vigilia z sosem grzybowym, Passatelli z sosem bakłażanowo-przegrzebkowym. Na deser zjecie Pampepato – czyli deser podobny do jarmułki czy Panone Bolognese – bolońską odmianę Panone.
Liguria Święta
Święta w Ligurii nie mogą obyć się bez Ravioli z 'tuccu’ w rosole. Czyli pierożki/makaron z kluseczkami mięsnymi. Na deser będziecie mogli zajadać się ciastem Il pandolce genovese.
Trentino-Alto, Adige
Jeśli postanowiliście spędzić Święta na nartach we Włoszech to możecie pokrzepić się włoskimi potrawami z tego regionu: Canederli al Formaggio – czyli północnowłoskie gnocchi z serem, Zeltern z Trentino – chlebek owocowy idealny do kakao czy też inspirowany sąsiadami z Austrii Strudel.
Piemont & Aosta
Tutaj menu jest zdecydowanie bardziej mięsne i podczas Świąt, będziecie mogli zjeść Agnolotti z sosem pieszeniowym czy też Carbonade. Polecamy także Mocettę z kasztanami. Zjecie też wiele ciast na bazie orzechów oraz Nugat z Alby.
Umbria Wigilia
Crostini z oliwkami czy też Spaghetti alla nurseina z truflami to wytrawne propozycje na stołach wigilijnych i świątecznych w Umbrii. Na deser zjecie Panpepato – czyli piernik oraz podobny do Strudla La rocciata di foligno z figami.
Abruzzo/Molise Święta
Na święta w Abruzzo i Molise nie zabraknie gotowanej wołowiny oraz jagnięciny – znany jest dobrze, także rosół Brodo di Cardi e Volarelle. Jeśli wolicie ryby, popularny jest także dorsz Arracanato. Na deser polecamy słynne na całe Włochy Pizelle.
Bazylikata kolacja wigilijna
Zjecie tutaj, wymienione wcześniej już Pettole, kulki z ciasta droższowego. Strascinati (makaron) z sosem oraz drożdzowe ciasto o dźwięcznej nazwie U’piccilatiedd na bazie smalcu, jaj, wermutu.
Inne ciekawostki i Tradycje Świąteczne we Włoszech
- Zampognari to ciekawa tradycja świąteczna z Włoch, gdzie przebrani w owcze skóry kolędnicy grają na instrumencie podobnym do dud.
- Podczas świąt bardzo popularne jest granie w loterię podobną do bingo
- We Włoszech istnieje ogólnokrajowa trzynasta premia – każdy jej wtedy wyczekuje podczas Świąt – wprowadził ją rząd Benito Mussoliniego.
- W niektórych domach we Włoszech podaje się 11 potraw wigilijnych, liczba wzięła się od 12 apostołów, minus Judasz.
- Włochy są również miejscem narodzin Kolęd. Podobno św. Franciszek z Asyżu wprowadził bożonarodzeniową tradycję kolędowania.
- 6 stycznia w całych Włoszech rozpalane są wielkie ogniska, na których pali się kukłę wielkości człowieka, przedstawiającą wiedźmę Befanę.
- Jako, że uwielbiamy profil pana Piechocińskiego: Według danych opublikowanych przez włoską agencję ANSA w 09.2017 roku, 46% Włochów, decyduje się na kupowanie prezentów w Internecie.
Będąc we Włoszech pamiętajcie także, że przez cały grudzień Włosi w supermarketach i sklepach spożywczych organizują zbiórki żywności dla biednych. Jeśli będziecie wtedy we Włoszech, sprawdźcie czy organizacja, która zbiera jedzenie jest do tego upoważniona.
Wesołych Świąt! Buon Natale!
Zobacz także:
- Co zjeść we Włoszech, najlepsze potrawy kuchni włoskiej
- Najlepsze dania i potrawy kuchni sycylijskiej
- Arancini, co to? – historia, przepis
AUTOR BLOGA |
Miło mi Was poznać! Jestem Stefano i jestem autorem tego bloga i postów na nim (w większości). W wielu wymienionych na tej stronie miejscach byłem i chcę podzielić się swoją wiedzą. Blog ten powstał i piszę go dlatego by pomóc wielu osobom z praktycznym wymiarem podróży. Znajdziecie tutaj wszelkie informacje na temat atrakcji danego miejsca, pogody czy cen. Wszystko dla podróżników :) W razie pytań zapraszam na kontakt@belsole.pl! |